Vakantie voor je hoofd begint vaak in je lijf
– Over het zenuwstelsel en waarom de combinatie van beweging met meditatie zo goed werkt –
Hard gewerkt en dan eindelijk die langverwachte vakantie! Alle tijd en hooggespannen verwachtingen! Maar vaak heb je eerst een tijdje nodig om tot rust te komen. Veel mensen zijn zo een week bezig te ‘ontstressen’: activiteiten los te laten, en ook in je hoofd tot rust komen.
Bijna iedereen leeft tegenwoordig een vol en druk leven. Of het nu werk is, de zorg voor kinderen, een studie of nog iets anders. Waar het vooral om gaat is dat er in het drukke schema weinig momenten van rust meer zijn. Door sociale media kan je continu iets doen en snel ook. En doordat iedereen om je heen een druk leven leidt, lijkt dit normaal. En wordt je snel meegenomen in die maalstroom.
Maar hoe reageert ons lichaam eigenlijk op die continue activiteit en druk?
Daarvoor is het nodig iets uit te leggen over ons centrale autonome zenuwstelsel. En een tweedeling daarin.
Het ene deel van het zenuwstelsel (sympathische zenuwstelsel) zorgt ervoor dat we tot actie kunnen overgaan. Dat we kunnen handelen. Vechten of vluchten als dat nodig is. Dit deel van het zenuwstelsel zorgt er bijvoorbeeld voor dat je alerter wordt, er energie wordt vrijgemaakt voor je spieren en spierspanning wordt verhoogd. Een bekende stof die hierbij hoort is adrenaline.
Het andere deel zorgt ervoor dat ons lichaam weer terug kan keren naar een staat van ontspanning (parasympatishe zenuwstelsel). Dit deel zorgt er juist voor dat je wat minder alert wordt. Het zet je lichaam in de rust en herstelstand. Je bloed wordt gelijkmatiger verdeeld over je lichaam, je ademhaling wordt rustiger, je bloeddruk daalt. Je lichaam krijgt de gelegenheid te herstellen en op te ruimen en voedsel te verteren. Er worden andere stoffen aangemaakt, die je lichaam ontspannen.
Deze systemen werken samen, de hele dag door. Inspanning en ontspanning wisselen elkaar af.
Zijn deze twee systemen in balans dan voel je je prettig, in flow, energiek, gefocust.
Ben je over je grenzen heengegaan, misschien zonder dat je dat doorhad, dan is het sympatische deel overactief geweest. En we hebben tegenwoordig zulke hoge verwachtingen van onszelf en elkaar dat het erg makkelijk is over je ‘gezonde’ grenzen heen te gaan.
Wil je dan ontspannen, dan lukt dat moeilijk omdat alles nog op volle toeren draait. En dat kan dan merkbaar zijn aan het begin van een vakantie.
Zou je dan bijvoorbeeld stil gaan zitten om te mediteren, dan is dit zeer ongemakkelijk, op zijn zachts uitgedrukt! Alles in je lichaam staat nog op actie. Er is een hoop energie gemobiliseerd en die energie zoekt een uitweg. Als je lichaam dan niet kan bewegen, gaat alle actie naar je hoofd. En wordt je hoofd overactief. Vandaar dat zoveel mensen aangeven dat ze mediteren zo lastig vinden, omdat hun hoofd zo vol zit met gedachten, beelden en ideeën.
Wat kan dan wel werken?
- je lichaam helpen uit die actiemodus te komen. Beweging en bepaalde oefeningen kunnen hierbij helpen.
- regelmatig rustmomenten inbouwen.
- je bewust te worden waar je systeem van ‘aangaat’ en weten wat jou helpt te ontspannen.
Regelmatig oefenen in ontspanning, en rust zoeken voor je hoofd, helpt je minder gestresst te zijn. Want stress kan een vicieuze cirkel worden, als je niet af en toe ook ruimte geeft aan ontspanning, herstel, inactiviteit. En juist de combinatie van activiteit/ lichamelijke inspanning en meditatie is erg effectief omdat het ruimte geeft aan beide systemen.
Hoe regelmatiger je daarvoor de tijd neemt, des te makkelijker is het om die balans weer te vinden. Ook al denkt je hoofd dat het beter is om door te gaan, het werkt in je lijf echt anders. En al met al kost het dan ook nog minder tijd. Dus uiteindelijk wordt je er nog efficiënter van ook. 😉
Ook behoefte aan meer balans in het dagelijks leven? 10 september starten nieuwe lessen waarin je lichaam ruimte krijgt te ont-spannen en je kan oefenen met ontspannen aanwezig zijn in het hier en nu.